Nadchodzą zmiany w procedurze wydawania decyzji środowiskowych
Ministerstwo Klimatu i Środowiska pracuje nad nowymi przepisami dotyczącymi wydawania decyzji środowiskowych. Nowelizacja ma usprawnić procedurę administracyjną i usunąć występujące obecnie wątpliwości interpretacyjne. Jak wynika z komunikatu zamieszczonego w wykazie prac legislacyjnych rządu, projekt ustawy może zostać przyjęty przez Radę Ministrów już w III kw. 2025 r. Numer projektu: UD224.
Nowelizacja zmieni zasady wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach
W ostatnich dniach kwietnia resort klimatu i środowiska poinformował, że zajmuje się opracowaniem projektu nowelizacji ustawy regulującej procedurę wydawania decyzji środowiskowych. Planowane zmiany mają dotyczyć głównie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wymaganych dla inwestycji, które znacząco oddziałują na środowisko.
Jak czytamy na rządowej stronie, konieczność nowelizacji przepisów wynika z:
potrzeby podniesienia jakości procedur związanych z ocenami oddziaływania na środowisko, uszczelnienia i usprawnienia systemu, zidentyfikowanej podczas rewizji istniejących przepisów i zidentyfikowanych problemów związanych ze stosowaniem aktualnych przepisów prawa.
Nowelizacja ma objąć swym zasięgiem niemal wszystkie aspekty wydawania decyzji środowiskowych, od stron postepowania, przez wnioski i organy właściwe do wydawania decyzji, aż po kwestie związane z posługiwaniem się wydaną decyzją.
Na ten moment znane są jedynie cele i założenia projektowanych przepisów. Planowo projekt ustawy ma zostać przyjęty przez rząd w III kwartale 2025 r.
Wnioski w formie elektronicznej trafią do starostów
Nowelizacja przewiduje wprowadzenie obowiązku składania wniosków o decyzje środowiskowe wyłącznie w formie elektronicznej. Jednocześnie ograniczona zostanie ilość załączników, które wnioskodawca lub jego pełnomocnik musza dostarczyć w formie papierowej.
To jeszcze nie koniec – zmianie ulegnie też właściwość organów. Obecnie kompetencje do wydawania decyzji są rozproszone – w zależności do rodzaju przedsięwzięcia, wniosek składa się do wójta, burmistrza albo prezydenta miasta. Docelowo ich zadania przejąć ma starosta. MKiŚ argumentuje taki ruch chęcią podniesienia jakości prowadzonych postepowań. Zniknie też możliwość delegowania spraw do RDOŚ innych niż wynikające z właściwości miejscowej. Przypomnijmy, że dotychczas najmocniej obciążone pracą regionalne dyrekcje mogły przekazywać część rozpatrywanych wniosków do dyrekcji w innych regionach.
Organy opiniujące i uzgadniające z poszerzonymi kompetencjami
Celem MKiŚ jest również zapewnienie organom uczestniczącym w opiniowaniu możliwości późniejszego wypowiadania się na temat zmian i nowych rozwiązań wprowadzonych w trakcie dokonywania oceny oddziaływania na środowisko. Co więcej, organy zyskają możliwość wskazania innego wariantu realizacji inwestycji niż proponowany przez inwestora. Obecnie takie uprawnienie przysługuje im tylko w przypadku, kiedy wariant wybrany przez inwestora jest niemożliwy do realizacji.
Nowelizacja zakłada też doprecyzowanie zakresu dokumentów, które przedkładane będą organom opiniującym i uzgadniającym. Organ odpowiedzialny za opracowanie dokumentu podlegającego strategicznej ocenie ooś, będzie musiał udostępnić wyniki prowadzonego monitoringu organom, które brały udział w opiniowaniu i uzgadnianiu w ramach strategicznej oceny oraz społeczeństwu.
Doprecyzowanie katalogu stron postępowania i szerszy udział społeczeństwa
Nowelizacja ustawy ma na celu także usunięcie wątpliwości interpretacyjnych dot. m.in. stron postępowania oraz uczestników na prawach strony. Dodatkowo resort klimatu i środowiska planuje doprecyzowanie, które z praw rzeczowych (własność, najem, dzierżawa, użytkowanie) należy brać pod uwagę podczas ustalania katalogu stron. Prawdopodobnie doczekamy się więc zamkniętego katalogu podmiotów, które mogą być stronami w postępowaniu w sprawie o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Znaczącym ułatwieniem będzie zwiększenie liczby stron, od których uzależniona jest możliwość korzystania z zawiadomienia poprzez publiczne obwieszczenie. Taka zmiana ma umożliwić częstsze, bezpośrednie doręczanie stronom zawiadomień dotyczących postępowań.
Nowelizacja przepisów ma również umożliwić społeczeństwu szerszy udział w postępowaniu. W szczególnych sytuacjach (jeśli przemawia za tym charakter sprawy), możliwe będzie wydłużenie terminu na składanie uwag i wniosków przez społeczeństwo. Jednocześnie organ właściwy do prowadzenia oceny oddziaływania na środowisko zostanie zwolniony z obowiązku rozpatrzenia uwag i wniosków wpływających do niego po wyznaczonym terminie.
Nowe reguły dla starych decyzji środowiskowych – czego można się spodziewać?
Założenia projektu nowelizacji przewidują też wprowadzenie przepisów regulujących korzystanie z już wydanych decyzji środowiskowych.
- Wstrzymanie decyzji lub uchylenie natychmiastowej wykonalności oznaczają wstrzymanie inwestycji
Ważną informacją dla inwestorów jest planowana zmiana skutków wstrzymania decyzji środowiskowej oraz uchylenia rygoru natychmiastowej wykonalności. Zgodnie z projektowanymi przepisami, obie te sytuacje będą wiązały się z koniecznością wstrzymania prac inwestycyjnych w zakresie, w jakim znajdują one odzwierciedlenie w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
- Wydłużenie terminu obowiązywania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach
Przy wydłużaniu terminu używalności decyzji organy mają kierować się tymi samymi, ustandaryzowanymi kryteriami w toku podejmowaniu decyzji w zakresie potwierdzenia aktualności warunków realizacji przedsięwzięcia.
- Obowiązywanie decyzji niezależne od praw właścicielskich
Aby uniknąć nieprzestrzegania obowiązków wynikających z decyzji środowiskowych przez nowych właścicieli instalacji, MKiŚ planuje poszerzyć krąg podmiotów zobligowanych do przestrzegania tych obowiązków oraz zapewnić ustawową ciągłość ich przestrzegania, niezależną od zmian w prawie własności oraz od stopnia realizacji przedsięwzięcia.
Źródło: Projekt ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw, https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-udostepnianiu-informacji-o-srodowisku-i-jego-ochronie-udziale-spoleczenstwa-w-ochronie-srodowiska-oraz-o-ocenach-oddzialywania-na-srodowisko-oraz-niektorych-innych-ustaw8